ต้นตะโกสวน

ชื่อวิทยาศาสตร์: Diospyros malabarica (Desr.) Kostel. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Diospyros embryopteris Pers., Diospyros peregrina (Gaertn.) Gürke, Embryopteris peregrina Gaertn.)
ชื่อสามัญ: Ebony 
ชื่อวงศ์: มะพลับ (EBENACEAE)
ลักษณะของตะโกสวน
        ต้นตะโกสวน จัดเป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบขนาดกลาง มีความสูงได้ประมาณ 8-15 เมตร ทรงพุ่มกลมทึบ เปลือกต้นเป็นสีดำมีแต้มสีขาว เนื้อในเปลือกเป็นสีแดงเข้ม ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด พบขึ้นตามป่าไม้ ป่าเบญจพรรณและมีปลูกตามเรือกสวนไร่นาทั่วไป
        ใบตะโกสวน ใบเป็นใบเดี่ยว ใบอ่อนเป็นสีแดง ลักษณะของใบแคบรูปขอบขนาน ปลายใบค่อนข้างแหลม ปลายใบแหลมมน โคนใบโค้งมน เนื้อใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ใบมีขนาดประมาณ 4x8 เซนติเมตร
        ดอกตะโกสวน ดอกเป็นสีขาวจนถึงสีเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ออกดอกตามซอกใบ ดอกเพศผู้จะออกดอกเป็นช่อ ช่อละประมาณ 2-7 ดอก กลีบเลี้ยงมีขนอ่อน ๆ ขึ้นปกคลุม มี 4 แฉก ลักษณะเป็นรูปไข่กว้างและกลีบดอกเป็นหลอดกว้าง ส่วนดอกเพศเมียมักจะออกเป็นดอกเดี่ยวและมีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้ กลีบเลี้ยงมีขนขึ้นปกคลุม ลักษณะของกลีบเป็นรูปไข่กว้าง และกลีบดอกเป็นรูประฆัง
        ผลตะโกสวน ผลมีลักษณะกลม มีเกล็ดที่หลุดร่วงได้ง่ายขึ้นปกคลุม ผลมีขนาดโตคล้ายผลตะโกนา แต่จะโตและยาวกว่า โดยจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3.5 เซนติเมตร ผลดิบมียางมากและมีรสฝาด ผลสุกเป็นสีส้มเหลือง ภายในผลมีเมล็ดฝังอยู่ในเนื้อ 8 เมล็ด เมล็ดเป็นสีน้ำตาลดำทรงรีแป้น มีขนาดประมาณ 1x2 เซนติเมตร
สรรพคุณของตะโกสวน
        1. ใช้เป็นยาบำรุงธาตุ (เปลือกต้น, เนื้อไม้)
        2. เปลือกต้นมีสรรพคุณช่วยทำให้เกิดกำลัง (เปลือกต้น)
        3. เปลือกต้นมีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด (เปลือกต้น)
        4. ใช้เป็นยาแก้อาเจียน (เปลือกราก, เปลือกต้น)
        5. ใช้เป็นยาแก้ปวดฟัน (เปลือกราก)
        6. ยางจากต้นมีสรรพคุณเป็นยาแก้ท้องเดิน (ยางจากต้น)
        7. เปลือกรากมีสรรพคุณเป็นยาแก้ท้องร่วง (เปลือกราก, ยางจากผล)
        8. ใช้เป็นยาแก้บิด (เปลือกราก, ยางจากต้น)
        9. เนื้อไม้มีสรรพคุณช่วยย่อยอาหาร (เนื้อไม้)
        10. ใช้เป็นยาแก้พยาธิ (ราก, ดอก, ผล)
        11. เปลือกผลมีสรรพคุณเป็นยาขับปัสสาวะ (เปลือกผล)
        12. ใช้เป็นยาแก้ฝีเปื่อยผุพัง (ราก)
        13. ใช้เป็นยาสมานแผล (เปลือกราก, ยางจากต้น)
        14. ใช้เป็นยาแก้แผลน้ำกัดเท้า (ยางจากต้น, ยางจากผล)
        15. ใช้เป็นยาแก้บวม (ราก, เปลือกราก, ดอก, ผล)
ขนาดและวิธีใช้ การใช้ตาม ให้นำส่วนของเนื้อไม้ (แก่น) หรือเปลือกต้นประมาณ 4-6 ชิ้น นำมาต้มกับน้ำ 1 ลิตร ใช้ดื่มกินต่างน้ำ
ประโยชน์ของตะโกสวน
        1. ผลสุกใช้รับประทานได้
        2. ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับหรือไม้ดัด โดยการนำมาปลูกในกระถางหรือปลูกลงดิน แล้วตัดกิ่งก้านและตัดแต่งใบให้เป็นพุ่ม หรือดัดให้เป็นรูปทรงต่าง ๆ ตามต้องการ(medthai.com : 2019)